Enerji ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Hazar Havzası, Doğu Akdeniz ve Orta Doğu’nun doğal kaynaklarının Avrupa pazarlarına ulaştırılması durumunda Türkiye’nin tekrar sağlam bir partner ve inançlı bir güzergah olarak öne çıkacağını söyledi.
Bakan Dönmez, başşehir Cezayir’de düzenlenen 2. Cezayir Yatırım Konferansı’nda yaptığı konuşmada, hem konferansın onur konuğu hem de Karma Ekonomik Kurulu (KEK) Eşbaşkanı olarak burada bulunmaktan büyük bir memnuniyet duyduğunu belirtti.
“Yakın gelecekte Hazar Havzası, Doğu Akdeniz ve Orta Doğu’nun doğal kaynaklarının Avrupa pazarlarına ulaştırılması söz konusu olması halinde, Türkiye yine güvenilir bir partner ve güvenli bir güzergah olarak öne çıkacaktır.” diyen Dönmez, “Bu vesileyle, ülkemize farklı kaynaklardan ilave gazların girmesi ile bölgemizde gaz ticaret merkezi olma hedefimize de bir adım daha yaklaşmış olacağız.” tabirlerini kullandı.
Dönmez, Türkiye ile Cezayir ortasındaki ilgilerin bilhassa son periyotta, iki ülke cumhurbaşkanlarının liderliğinde çok yüksek bir ivme ile gelişmekte olduğunu vurguladı.
Bakan Dönmez, Türkiye ile Cezayir ortasındaki ticaret hacminin 4 milyar doları aştığını belirterek, “Ticaret hacmimizdeki bu ilk eşiği aşmak amacıyla, Türkiye-Cezayir Tercihli Ticaret Anlaşması (TTA) için istikşafi görüşmelere en kısa sürede başlamak istiyoruz.” diye konuştu.
Cezayir’in Türkiye’nin Afrika kıtasında en çok yatırım yaptığı ülke olduğuna vurgu yapan Dönmez, halihazırda Cezayir’deki Türk ortaklı şirket sayısının bin 500’e yaklaştığını kaydetti.
Dönmez, Cezayir ulusal petrol ve doğalgaz şirketi Sonatrach ile Rönesans Holding iştirakinde Adana Ceyhan’da kurulması öngörülen polipropilen üretim tesisini Cezayir’in Türkiye’ye gerçekleştireceği yatırımların bir öncüsü olarak gördüklerini söz ederek,
“Karşılıklı yatırımlarımızın, önümüzdeki dönemde enerji, yenilenebilir enerji, madencilik, bankacılık, tarım, gıda endüstrisi ve sağlık gibi farklı sektörlerde yoğunlaşarak artmasını arzu ediyoruz. Yatırımların artması için kazan-kazan temelinde çok yönlü işbirliklerine hazır olduğumuzu burada vurgulamak isterim.” dedi.
Kovid-19 ile Rusya-Ukrayna savaşı güç krizine neden oldu
Kovid-19 salgınının çabucak akabinde yaşanan ekonomik krizin tesirlerinin her ülkede farklı boyutlarda ve formlarda görüldüğünü, artık de Rusya-Ukrayna savaşının tesiriyle global bir güç krizi ile karşı karşıya kalındığına dikkati çeken Dönmez, şöyle devam etti:
“Sınırlı hidrokarbon kaynağa sahip olan birçok ülkede olduğu üzere, ülkemiz de yüksek ithalat bağımlılığı ile çaba etmektedir. Halihazırda Türkiye, neredeyse tüm doğalgaz muhtaçlığını ithalat yoluyla karşılamaktadır. Geçtiğimiz yıl Türkiye’nin gaz tüketimi 60 milyar metreküp olmuştur. Ülkemiz bir yandan Rusya, Azerbaycan ve İran üzere ülkelerden boru çizgileri üzerinden doğal gaz tedarik etmekte; başka yandan başta Cezayir olmak üzere, değerli ihracatçılarla LNG ticareti yapmaktadır. Bu noktada, BOTAŞ ile Sonatrach ortasında uzun yıllardır muvaffakiyetle sürdürülmekte olan LNG ticareti için duyduğumuz memnuniyeti söz etmek isterim.”
Türkiye gez merkezi stratejisi hedefine olumlu bakıyor
Dönmez, Türkiye’nin jeopolitik konumu ve coğrafyası itibarıyla kaynak ülkelere ve tüketim noktalarına yakınlığı itibarıyla son derece stratejik bir yerde bulunduğuna vurgu yaparak, “Artık bunu yalnızca biz söylemiyoruz. Talep tarafındaki ülkeler, komşularımız ve gaz tedariki yapan kaynak ülkeler artık Türkiye’nin gaz merkezi stratejisinin bir an önce hayata geçirilmesi için niyetlerini ifade ediyorlar. Biz de geçmişten bugüne bu hedefe olumlu yaklaşıyoruz, bunun için çalışıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin, yalnızca gazın ticaretinin yapılacağı bir bölge yahut merkez değil, tıpkı vakitte dağıtımının da yapılacağı bir merkez olmasına yönelik çalışmalarını sürdürdüğünü söz eden Dönmez, “Halihazırda, elektrik ve doğal gaz için ulusal enerji piyasasını işleten EPİAŞ adında bir borsamız bulunmakta. Gaz merkezi hedefimiz için buradaki mevcut teknolojik alt yapımızı da kullanacağız. İnşallah, bu yılın sonuna kadar bu konudaki yol haritamızı belirleyip ilan edeceğiz.” formunda konuştu.
İstanbul doğalgaz doruğuna mesken sahipliği yapacak
Bakan Dönmez, İstanbul’da bir doğalgaz zirvesinin yapılması yönünde çalışmalara başladıklarına dikkati çekerek, “Önümüzdeki ocak-şubat aylarında İstanbul’da bir doğalgaz doruğu de düzenlemeyi planlıyoruz. Bu doruğa, kıymetli bir doğal gaz üreticisi ve LNG ihracatçısı olan Cezayirli dostlarımızın iştirakleri ile bizleri onurlandırmalarından büyük memnuniyet duyacağız.” ifadelerini kullandı.
Karada ve denizlerde yürütülen sismik ve sondaj programları ile kamu şirketi Türkiye Petrolleri (TP) vasıtasıyla Karadeniz’de toplam 540 milyar metreküplük önemli bir rezerv keşfinin gerçekleştirildiğini hatırlatan Dönmez, “Buradaki doğal gazı, 2023 yılı içerisinde ülkemizin doğal gaz sistemine ulaştırmayı hedefliyoruz. Bu keşif, sadece Türkiye’nin arz güvenliği için değil hem Avrupa hem de dünya pazarları için önem taşımaktadır.” dedi.
Türkiye Petrolleri (TP) şirketinin son beş yılda uluslararası standartlardaki kabiliyet ve imkanlarının oldukça geliştiğini vurgulayan Dönmez, Türkiye Petrolleri’nin, Cezayir’de iş birliği ve ortaklıklar ile yakından ilgilendiğini kaydetti.
Türkiye yenilenebilir enerji konusunda önemli bir konuma yükseldi
Bakan Dönmez, Türkiye’nin yalnızca şurası kapasite bakımından değil yenilenebilir güç santrallerinin konuşlandırılması için gerekli olan eser ve tedarik bakımından da kıymetli bir pozisyona eriştiğine dikkati çekerek, “Bu çerçevede, Cezayir ile yenilenebilir enerjinin her alanında iş birliğimizi geliştirmeye hazır olduğumuzu vurgulamak isterim.” formunda konuştu.
Türkiye’nin mevcut krizin olumsuz tesirlerinin azaltılması için, ilgilenen tüm paydaşlarla, bölgesel barış ve refaha hizmet edecek, kazan-kazan temelindeki iş birliklerine açık olduğunu vurgulayan Dönmez, şunları kaydetti:
“Karşı karşıya olduğumuz sınamalar ve global güç krizi ve yeni siyasi atmosferin yarattığı belirsizlikler, hepimize dayanışmanın ve bölgesel iş birliklerinin ne kadar kıymetli olduğunu göstermiştir.
Cezayir başta olmak üzere tüm dost ve kardeş coğrafyalarda ekonomik, toplumsal ve kültürel bağlarımızı daha da güçlendiriyoruz, güçlendirmeye de devam edeceğiz. Bu doğrultuda, global ölçekte iş yapan firmalarımızın sayısının artmasına yönelik güçlü takviyemizi de sürdüreceğiz.”
